De laatste 40 jaar was energie goedkoop. Daar zijn we aan gewend en aan verslaafd geraakt. In 1973 was de eerste oliecrisis. Olie en dus energie werd duurder. Dat was aanpassen. Een zelfde soort aanpassen gaat de maatschappij nu ook krijgen.
En dit gaat een pijnlijk proces worden, ongeacht verzachtende maatregelen van de overheid.
Gevolgen hogere prijs van energie
Als gevolg van een hogere prijs van energie worden alle basismaterialen allemaal duurder. Het ontginnen van grondstoffen en verwerken van grondstoffen wordt duurder. Dit geld zowel voor metalen als voor kunststoffen.
Als gevolg van een hogere prijs van energie wordt vervoer duurder. Het over de wereld slepen van containers en mensen met goedkope vliegitckets wordt gewoonweg duurder.
Ook de assemblage in fabrieken van eindproducten wordt duurder, want ook producten maken kost energie.
Landbouw en voedsel maken kost ook energie. Ook die kosten worden in de prijs doorgerekend.
Dus:
- Grondstoffen duurder
- Maken van producten duurder
- Vervoer duurder
Dit alles zorgt voor duurdere producten en voedsel, met bijhorende inflatie-effect.
Effect op arbeiders
Door de stijgende energie prijs worden voedsel en andere producten duurder. Electriciteit en verwarming thuis worden duurder. En vervoer wordt duurder door hogere benzine (of bij electrische auto een hogere electriciteitsrekening).
Dit alles zal leiden tot veel hogere looneisen. Wat weer leidt tot hogere prijzen. De beruchte en beroemde loon/prijsspiraal. Als deze op gang is gekomen, dan is dit lastig af te stoppen.
Gevolgen voor de maatschappij
De arme mensen kunnen niet veel doen; de overheid heeft hier maar een keus: bijspringen.
De middenklasse staat onder druk. Degene met nuttige banen (en niet de bullshit banen), gaan meer loon eisen en krijgen.
De druk komt dus hopelijk bij de bedrijven, bullshit banen en de rijken terecht. Dit aanpassingsproces is pijnlijk, maar nodig.
Door duurdere energie gaat iedereen er op achteruit. De koek wordt gewoonweg kleiner. Dus minder luxe, minder vliegreisjes en vakanties, minder spullen. Misschien nog wel de beste weg naar duurzaamheid…
Duurzaamheid blijven stimuleren
Dat het aanpassingsproces pijnlijk is zie je aan alle compensatiemaatregelen. De schok kwam heel snel. Maar de overheid kan gewoon niet tot in einde der tijden blijven compenseren.
Nadeel van al het gecompenseer is dat de balans voor echt duurzame maatregelen ook anders wordt. Bij hoge electriciteits en gasprijs zullen duurzaamheidsmaatregelen een direct effect hebben en een snelle terugverdientijd. Met de maatregelen wordt de terugverdientijd van duurzame oplossingen weer groter.
Het blijft te hopen dat de maatregelen voldoende prikkels voor zuiniger met energie omgaan blijven bevatten. In 2023 wordt er nog gecompenseert en dat kost heel erg veel geld. Voor 2024 en verder is het niet vol te houden. Niemand kan voorspellen hoe de oorlog in Oekraine gaat verlopen en wat de energieprijzen gaan doen. Dus zo snel mogelijk verduurzamen en verstandig omgaan met energie is het enige wat je zelf kunt doen.