Appreciative inquiry is een positieve manier om als manager of team leader te vragen hoe het met een team lid of collega gaat.
De methode gaat uit van het positieve in de mens. Door bij de vragen de aandacht te leggen op het positieve is de gedachte dat deze helpt om ook de fouten in positief verband te zien (als leerpunten).
De principes van appreciative inquiry:
- Simultane principe; alles gebeurt tegelijk. Stel vragen om richting te geven.
- Sociaal constructionistische principe: we maken de wereld samen. In samenspraak en samenwerking met anderen. Maak er iets van.
- Poetische principe: vertel je verhaal. Hoe is het nu en hoe zou het kunnen zijn.
- Anticipatoire principe: de toekomst moet nog gebeuren, je hebt er invloed op, kom in actie.
- Positieve principe: alles wat je aandacht geeft groeit. Geef dus vooral positieve aandacht om positieve resultaten te krijgen.
Voorbeeld van appreciative inquiry gesprek
Samen met je medewerker heb je om de twee weken een voortgangsgesprek. Vragen die horen bij een appreciative inquiry methode:
- Wat ging er goed de afgelopen weken?
- Welke resultaten zijn er bereikt?
- Hoe heb je problemen overwonnen?
- Met wie kunnen we samenwerken om resterende problemen aan te pakken?
- Van welk resultaat kunnen we een succesverhaal schrijven?
- Wie zou er een award moeten krijgen voor goed werk?
- Wie willen we bedanken voor het helpen van ons team?
Je merkt aan de vragen dat ze postitief en open zijn. Op basis van de antwoorden wordt er verder onderzocht. De methode leent zich ook heel goed om veel complimenten voor goed werk uit te delen.
Appreciative inquiry en minpunten en tegenvallers
Apprecitative inquiry is ook geschikt om met minpunten en tegenvallers om te gaan. Voor gedrag dat over de schreef is en slecht nieuwsgesprekken, doe dit NIET met appreciative inquiry; hier moet je direct op acteren en met slecht nieuwsgesprek aanpak: direct probleem op tafel.
Minpunten en tegenvallers komen bij appreciative inquiry vanzelf aan bod. Nadat je gestart bent met positieve zaken. Bijvoorbeeld: je medewerker heeft een verkoopdeal binnengehaald, maar heeft veel korting moeten geven. Je kan het gesprek starten met: hoe is het gegaan met die deal? Antwoord, hij is binnen! Complimenten voor het binnenhalen! Pauze. Wat zijn de leerpunten aan deze deal? En nu komt het gesprek mogelijk vanzelf op de korting. De aandacht kan daarna uitgaan op hoe de medewerker de volgende keer de deal binnen kan krijgen, maar dan misschien met minder korting weg te geven. Met deze methode ligt het accent van het gesprek en vragen op de toekomst en op verbetering. Op positieve manier. In plaats van: goede deal, maar te veel korting weggegeven (negatief, en dan weet je nog niet wat je moet doen om het de volgende keer beter te doen).
Volledig positief jaargesprek
Wat verrassend kan zijn voor het jaarlijkse beoordelingsgesprek: pas appreciative inquiry toe om alleen maar deze ene positieve vraag te stellen: “wat ging er allemaal goed?”. En als er antwoord komt, nog een keer “en wat ging er allemaal nog meer goed?”. Blijf dit herhalen. De meeste mensen zijn geneigd om veel tegenvallers, mislukkingen en minpunten te noemen. Die kun je ook behandelen. Maar belangrijkste is “wat ging er goed?”. Want je betaalt mensen niet voor hun minpunten, maar voor wat ze bijdragen!
Meer achtergrond
Meer achtergrond over appreciative inquiry kun je bijvoorbeeld vinden op het instituut voor interventiekunde.