De Easterlin paradox is geformuleerd door Richard Easterlin. Hij heeft onderzoek gedaan naar de relatie van inkomen en geluk. Wat was het resultaat: in het begin neemt geluk toe als je meer inkomen krijgt, maar heb je op een gegeven moment genoeg, dan neemt het geluk nog maar heel langzaam toe met meer inkomen.
Bij een inkomen van ongeveer 75.000 Euro is dit punt voor de meeste mensen bereikt. Meer inkomen leidt dan niet zo snel meer tot meer geluk.
Logische verklaring
Als je weinig inkomen hebt, dan moet je hard werken en lang sparen voor van alles en nog wat (minimum inkomen van 20.000 Euro). Als je meer inkomen krijgt, dan kun je sneller leuke dingen doen of zaken kopen. Stel je hebt een kleine woning en een heel oude auto en je kunt een keer per jaar op vakantie. Nu krijg je meer inkomen (mediaan inkomen 36.000 Euro). Je kan dan makkelijker naar een grotere woning, een beter auto kopen en wat luxer op vakantie. Daar kun je best gelukkig van worden.
Als het inkomen nog meer toeneemt (rond 75.000 Euro) dan kun je een groot huis kopen (met meer onderhoud), en een tweede auto voor je partner (wel luxe, maar weer meer werk voor onderhoud), en je kunt 2 keer per jaar op vakantie. Je merkt het al: je gaat van een goede positie naar een luxe positie. Die luxe positie geeft wat meer geluk, maar ook meer werk. En het is meer luxe in plaats van dat je verlost wordt van vervelende dingen. Dus het geluk van al die extra zaken is veel minder dan dat je van armoede naar een goede positie gaat.
Als je nog veel meer gaat verdienen (rond 150.000 Euro), dan kun je heel grote villa kopen, twee nieuwe auto’s, 4 keer per jaar op vakantie. Maar van al die luxe kun je ook veel stress krijgen en je moet hard blijven werken om het allemaal te onderhouden en te betalen (rat race).
Zo zie je al dat met name de eerste inkomensstijgingen kunnen leiden tot meer geluk. Later stijgingen zijn minder. En je mag je zelfs afvragen of je blij wordt van een zeer luxe levensstijl met veel inkomen, wat je allemaal weer uitgeeft.
FIRE als alternatief
Als alternatief van meer inkomen uitgeven: houdt je levensstijl nagenoeg constant als je meer inkomen krijgt. Gebruik het geld wat je over hebt om te investeren om financieel onafhankelijk te worden en om leuke dingen te doen zoals eerder met pensioen gaan: FIRE, of stoppen met werken met 50.