Het ABC model is een belangrijk onderdeel van de cognitieve gedragstherapie. Het is een model hoe je omgaat met externe signalen en gebeurtenissen, hoe je dat verwerkt en hoe je er op reageert.
ABC model
De letters in het ABC model staan voor:
A. Activerende gebeurtenis
B. Betekenisgeving
C. Consequentie in emotioneel opzicht
Voorbeeld: A: Er is veel herrie buiten door graafwerkzaamheden en jij bent druk geconcentreerd bezig met schrijven van een voor jou belangrijk rapport. B: Waarom moet dit mij altijd weer overkomen? Ik kan ook nooit rustig werken, alles en iedereen werkt mij tegen. C: ik ben een loser en pechvogel. Ik zal nooit een geluk hebben.
In dit geval activeerd een externe gebeurtenis iets, waar jij een bepaalde betekenis aan geeft. Deze betekenis geven is in dit geval negatief gericht, waardoor je je heel slecht kunt gaan voelen, of de gebeurtenis aangrijpt om een verkeerd beeld wat je al hebt nog eens negatief te bevestigen.
Een andere manier om te reageren op hetzelfde: A: Er is veel herrie buiten door graafwerkzaamheden en jij bent druk geconcentreerd bezig met schrijven van een voor jou belangrijk rapport. B: Dit zullen vast wel de graafwerkzaamheden zijn voor het aanleggen van glasvezel die ik ook graag willen hebben. Dit gaat nog misschien even paar uur duren, dus ik moet even volhouden. C: Vervelend nu even, maar even doorbijten en over paar weken snel internet.
B en C zijn van jezelf
Uit het bovenstaande voorbeeld blijkt het belangrijkste: de B en C zijn namelijk van jezelf. Dit is hoe jij betekenis geeft aan de activerende betekenis en hoe je je daarna voelt. Te vaak betrekken we de gebeurtenis op onszelf, terwijl we er vaak niets aan kunnen doen. Je gaat je dan onnodig zorgen maken of jezelf ongelukkig voelen. Bekijk de blog Why worry? waarom je je niet altijd zorgen moet maken. En de blog over de cirkel van invloed: zaken waar je wel of geen invloed hebt.
De bedoeling is dat je in de loop der tijd gaat leren dat je op gebeurtenissen een meer passendere betekenis gaat geven. Als gevolg daarvan ga je emotioneel niet altijd negatief reageren of je negatief gaat voelen. Dit geeft je meer rust in je hoofd en minder stress.
Eend in de regen
Je moet je meer gaan gedragen als een eend in de regen. Als een eend nat wordt in de regen, dan schud die even met zijn veren en gaat weer lekker verder. Dat kun jij ook: als het regent en je wordt nat, dan kun je je rot voelen en je afvragen waarom het regent. Je kunt beter even alles van je afschudden, douchen, droge kleren aan en weer lekker verder. Dat je nat wordt in de regen kun je niet altijd voorkomen. Wel hoe je er mee omgaat. Denk dan maar aan de eend in de regen; even alles van je af laten glijden en weer verder.
Corona tijd en lockdowns
In de Corona tijd met alle lockdowns en maatregelen is een goed voorbeeld van gebeurtenissen waar je mee te maken krijgt, maar waar je zelf bepaald hoe je er op reageert. Weet je nog wat je betekenisgeving en emotionele consequenties waren bij de eerste lockdown? De meeste mensen hadden toen zoiets in de trend van; “Wat is dit hier? Vervelend! Maar we gaan er nu even het beste van maken!”. Bij de tweede lockdown aren de reacties al minder: “Oh nee, niet nog een keer. Hoe lang gaat dit duren? Hoe moet ik dit volhouden?”. De gebeurtenis is hetzelfde, maar de betekenisgeving is anders. Sowieso is een lockdown een vrij dramatische gebeurtenis, die buiten jou om opgelegd wordt. Als het goed is, heeft dit je veel inzicht in jezelf gegeven over hoe je op dit soort situaties reageert.
Boeken
Meer achtergrond kun je vinden in boeken over cognitieve gedragstherapie: