Om de planeet te redden van een klimaatramp zullen we moeten gaan werken aan het oplossen van een vijftal taaie psychologische blokkades.
Blokkade 1: voorkeur voor het heden
De meeste mensen maken zich druk om het nu en niet over de toekomst. Niet omdat ze mindfull zijn of helemaal zen. Nee, ze leven in het nu omdat ze nu eten, onderdak en werk nodig hebben. De rekeningen om te betalen zijn er nu. Dus om iets nu niet te doen om later de planeet te redden is lastig voor een heleboel mensen. Een goed sociaal vangnet is hiervoor een oplossing; mensen zijn dan minder bezig het zorgen in het hier en nu, omdat ze weten dat het vangnet er is.
Blokkade 2: onzichtbaarheid
Als er smog is, dan kun je dat zien. Stervende bossen door zure regen ook. Maar die problemen zijn in de Westerse wereld opgelost. Het klimaatprobleem is niet direct zichtbaar. Behalve bij extreme gevallen zoals extreme hitte of hoogwater.
Blokkade 3: geen specifieke schuldige
Er is geen specifieke schuldige aan te wijzen. Alles en iedereen draagt bij aan de klimaatramp. Waarom zou je zelf wat doen? Laat anderen het maar doen en take the free ride. Dit vraagt dus om een aanpak op staatsniveau en zelfs continentaal of wereldniveau.
Blokkade 4: waarschijnlijke schade
De schade van een klimaatramp is niet direct zichtbaar en niet direct voelbaar. Als het in een land duizenden kilometers verderop zo droog is dat er geen voedsel meer verbouwt kan worden, dan voel je dat niet direct zelf.
Blokkade 5: verliesaversie
Om een klimaatramp te voorkomen zijn er investeringen nodig. Dit kost geld wat je dus niet ergens anders aan kunt besteden. Dit leidt tot verlies. Verlies komt voor mensen veel harder aan dan winst.
Wat wel te doen?
Wat te doen: zichtbaar maken van de problemen. Ga voor de lange termijn met een globale aanpak zodat niemand te eenvoudig zijn snor kan drukken.
Impopulaire maatregelen zullen nodig zijn, maar laat dan iedereen hier onder lijden.
Maar maak ook de koppeling tussen bijdrage aan klimaatramp helderder en eerlijker. Waarom zouden boeren veel moeten bijdragen terwijl burgers nog voor 30 euro duizenden kilometers ver mogen vliegen? En waarom zouden burgers veel gas en elektriciteit moeten besparen terwijl er nog vele bedrijven zijn die enorm veel gas en elektriciteit tegen heel lage prijzen mogen afnemen. Maak de milieukosten duidelijk in de prijzen en doe dat eerlijk. Dan heb je de grootste kans dat bedrijven en consumenten vanzelf de beslissingen nemen om het klimaat vriendelijkste alternatief te doen.
En wat ook onvermijdelijk is: consuminderen. Ben meer tevreden wat je hebt. Stop het groeien om te groeien. Groei in kwaliteit van het leven en niet in kwantiteit van consumptieproducten en prullen.