Er zijn diverse Ego types. De Ego types zijn een beschrijving van hoe je Ego jou kan foppen en je gedrag goed gaat praten. Als je je bewust bent van je Ego kun je de nadelen gaan aanpakken door volwassen gedrag te vertonen.
De Bodyguard
Wat wil dit Ego-type: Jou stabiel, krachtig, verstandig, weloverwogen en bedachtzaam door het leven laten gaan. Jou verantwoorde keuzes laten maken die je iets opleveren.
Waarom: Het wil je beschermen tegen de onvoorspelbare wereld en ervoor zorgen dat je veilig bent.
Nadeel: Je wordt de controleur van je leven, waarin plezier, spontaniteit, spanning en nieuwe ontwikkelingen soms ver te zoeken zijn.
De Onzekere
Wat wil dit Ego-type: Jou beschermen tegen de gevaarlijke wereld, maar ook tegen afwijzing en falen door klein te worden.
Waarom: Onzekerheid ontstaat vanuit een gevoel van angst om er niet bij te horen, om te falen en om afgewezen te worden. Denkt dat als jij je klein maakt dat pijnlijke gevoel van kwetsing, falen en afwijzing voorkomen kan worden.
Nadeel: Door je onzekerheid ben je niet zichtbaar zoals je echt bent. Verder komt er niets uit je handen. Al die nare gedachten maken je chaotisch. Jij, je sociale vaardigheden, je resultaten: alles wordt letterlijk klein. Je kunt bijna niet succesvol zijn met zo’n dominant Ego-type.
De Pleaser
Wat wil dit Ego-type: Wil er koste wat kost voor zorgen dat anderen je aardig vinden, zodat de harmonie intact blijft.
Waarom: Denkt dat ruzie, je mening geven, een stevige discussie of voor jezelf opkomen de lieve vrede in gevaar brengt. Daar wil het je voor behoeden. Gaat je daarom beschermen door te pleasen.
Nadeel: Omdat je je steeds moet inhouden word je steeds onzichtbaarder voor jezelf en anderen. Wie ben jij nu eigenlijk en wat vind jij? Je loopt het risico een grijze muis te worden die met alle winden meewaait. Dit zal je niet het respect en de waardering opleveren waar dit Ego-type zo naar op zoek is. Doordat je vaak water bij de wijn doet en jezelf minder centraal zet, gaat dit ten koste van wat je zelf wilt.
De Octopus
Wat wil dit Ego-type: Heel veel doen en heel veel presteren.
Waarom: Is bang om te falen. Wil je erkenning en waardering (succes) laten krijgen door resultaten te laten zien. Wil ervoor zorgen dat je voortaan in de rij staat in plaats van achteraan.
Nadeel: Je vraagt heel veel van jezelf en vaak ook van anderen. Daar maak je geen vrienden mee. Een Octopus als manager is niet gemakkelijk. Je bent zo bezig om te scoren voor de buitenwereld dat je je binnenwereld vergeet. Je staat vaak niet stil bij je gevoelens. Ook aan wat jouw lichaam je laat voelen ga je voorbij. Je loopt het risico uitgeblust en overspannen te raken.
De Perfectionist
Wat wil dit Ego-type: Alles onder controle houden vanuit de details. Perfectie. Geen onvolmaaktheid laten zien of fouten maken door steekjes te laten vallen.
Waarom: Heb je de details onder controle, dan heb je macht over de situatie. Dat voelt veilig. Verder wil het jou beschermen tegen kritiek, is bang dat imperfectie kritiek oplevert. Je krijgt dan geen erkenning, dat voelt als falen en dat moet dus koste wat kost voorkomen worden.
Nadeel: Het is onmogelijk om alles perfect te doen, maar jij waagt iedere dag een poging. Je neemt zoveel hooi op je vork dat je uitgeblust raakt. Je houdt geen tijd meer over voor de leuke en belangrijke dingen in je leven, zoals (echte) aandacht voor je gezin en je vrienden. En voor plezier! Perfectionisme gaat ook ten koste van je effectiviteit en je kunt er overspannen van raken. Ook voor je omgeving is het niet altijd gemakkelijk: je neemt niet met weinig genoegen en het kan altijd beter. Anderen vinden dat vaak vermoeiend en nutteloos, die begrijpen jouw perfectionisme niet.
De Criticus
Wat wil dit Ego-type: Kritiek, kritiek en nog eens kritiek geven aan jou.
Waarom: Wil je laten inzien wat een ellende een mens over zich heen kan krijgen en als het jou kritiek geeft voordat anderen dat kunnen doen, ben je daar beter tegen beschermd. Ook dit Ego-type wil jou behoeden voor het gevoel van niet goed genoeg zijn, voor pijn en ellende en voor gêne. En dat doet het door je een wat al te realistische spiegel voor te houden.
Nadeel: Een dominante Criticus kan je leven bederven. Je wordt onzeker en kruipt steeds meer in je schulp. Hierdoor voel je je alleen en kun je zelf depressief worden. De meeste mensen herkennen dit Ego-type in een mindere zware variant. En ook dan is het soms al lastig om ermee om te gaan.
De Behulpzame
Wat wil dit Ego-type: Compenseert een groot gemis aan liefde en aandacht.
Waarom: Dit gemis is ontstaan doordat men in de vroege jeugd niet kreeg van de ouders (of van anderen) waar men behoefte aan had. Hierdoor zijn ze gekwetst, onzeker en hebben ze geen vertrouwen in zichzelf en anderen. Koppelt die pijn onbewust aan aandacht willen en het niet krijgen. Besluit dan onbewust om geen aandacht meer te vragen.
Nadeel: Je probeert op een andere wijze aandacht en liefde te krijgen dan door erom te vragen. Dat doe je door het probleem ‘uit jezelf’ te verplaatsen naar anderen. Door veel aandacht aan anderen te geven hoop je er iets voor terug te krijgen. Wat je hiermee uiteindelijk bereikt? Je doet jezelf enorm te kort en je zorgt niet goed voor jezelf.
De Kameleon
Wat wil dit Ego-type: Zich aanpassen aan de ander door zich niet te laten zien, door zich in te houden of door de lieve vrede te bewaren. Voelt zich hierdoor vaak ongelukkig.
Waarom: Dit gevoel is ontstaan doordat je ouders in jouw vroege jeugd overbezorgd waren. Door deze overdreven bescherming heb je niet goed geleerd om in jouw eigen behoeften te voorzien. Om toch de aandacht en liefde van jouw ouders te krijgen ging je jou aanpassen. Je denkt dat je lief, braaf, gehoorzaam en meegaand gedrag moet laten zien om goed genoeg te zijn voor anderen. Als je ‘nee’ zegt of jouw mening geeft, denk je dat je wordt afgewezen. Je geeft dus altijd, want je gelooft dat je niet goed genoeg bent om te krijgen wat je wilt.
Nadeel: Je eeuwige drang naar harmonie heeft ervoor gezorgd dat jij je altijd aanpast. Je bent een flesje smeerolie dat de motor van alles goed kan laten draaien. Maar je past je zé aan dat je totaal bent vergeten wat je zelf wilt en nodig hebt. Jij voelt je hierdoor vaak boos, negatief en gaat klagen. Je zoekt een uitvlucht en ook hier verplaats je het probleem uit jezelf.
De Safety Girl
Wat wil dit Ego-type: Mogelijk risicovol gedrag vermijden en de comfortabele, vertrouwde situatie beschermen. Haakt af bij uitdagingen: te veel risico’s. De kans op mislukking is te groot, dus trekt zich terug. Of verplaatst het probleem door steeds andere oplossingen te vinden.
Waarom: Wil jou beschermen tegen falen. Daarachter zit een diepgewortelde angst om afgewezen te worden.
Nadeel: Je begint op maandag en stopt op dinsdag. Je houdt niets vol. Of je bedenkt zoveel ‘goede’ redenen waarom je niet eens begint. De omgeving van de Safety Girl oordeelt: je haakt regelmatig af, dus je faalt. Het trieste is dat jij dat zelf niet zo ziet. Je weet jezelf namelijk iedere keer weer net op tijd uit een risicovolle situatie te manoeuvreren en dat vind je best knap van jezelf. O ja, en dat het steeds niet lukt, komt dus door de situatie en niet door jou, denk je. Ook dit is niet de waarheid, maar jouw perceptie. Je probeert ook steeds weer wat anders. Daar ben je heel goed in: nieuwe dingen proberen en dan op tijd afhaken. Maar doordat je steeds afhaakt, wordt geen enkele poging een succes.
Het Haasje
Wat wil dit Ego-type: Wilt troost halen uit de pineut zijn. Identificeert zich met het miskennen van zichzelf.
Waarom: Is wat onzeker en kan niet goed voor zichzelf opkomen. Gaat er bij voorbaat al van uit dat ze zullen falen. Dan hoeft men namelijk geen verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen kracht. Daar zijn ze bang voor: voor zichzelf opkomen.
Nadeel: Je bent boos op de buitenwereld die niet aardig en positief reageert en die niet begrijpend genoeg is. Je kan een klagende zeurpiet worden die het Ego opkrikt door te lijden uit zelfmedelijden. Door gebrek aan eigenwaarde zoek je een moment dat je even kan ademhalen zonder slachtoffer te zijn. Hoe? Je raadt het al: je gaat het probleem verplaatsen.
De Rebel
Wat wil dit Ego-type: Tegengas geven door opstandig te zijn met alles.
Waarom: Je wilde je vroeger beschermen tegen kwetsende invloeden door verzet te laten zien. Dat deed je door dwars te liggen en opstandig te zijn.
Nadeel: Door je radicale, tegendraadse opstandigheid verlies je de nuance en ga je zwart-wit denken. Dus ga je eenmaal de fout in, dan heb je het gevoel dat het allemaal niet meer uitmaakt.
De Diva
Wat wil dit Ego-type: Op een slimme en soms wat dominante wijze bij de veilige bestaande situatie blijven.
Waarom: Je wilde je vroeger beschermen tegen gevaarlijke, beangstigende (nieuwe) invloeden van buitenaf.
Nadeel: Je lijkt mee te bewegen, maar pas op: dat is slechts schijn. Er gebeurt uiteindelijk niets. En je kunt het zo goed uitleggen, dat buitenstaanders ook nog eens snappen waarom jij de dingen zo doet.
De Bourgondiër
Wat wil dit Ego-type: Genieten, genieten, genieten.
Waarom: Dit Ego-type wil dat jij geen pijn lijdt. Het behoedt je voor zorgen en ellende en laat je daarom zo veel mogelijk genieten.
Nadeel: Jouw motto ‘je leeft maar één keer’ is jouw excuus om volledig door te slaan.
De Struisvogel
Wat wil dit Ego-type: Jou laten geloven dat er geen problemen of lastige, pijnlijke situaties bestaan.
Waarom: Beschermt je al sinds jaren tegen de harde werkelijkheid van het leven en al haar facetten, zodat je niet gekwetst wordt. Dat doe je door ontkenning.
Nadeel: Je durft vaak geen confrontatie of uitdaging aan te gaan en daardoor blijf je vastzitten. Meestal bedenk je vooraf al twintig redenen waarom je niet hoeft te beginnen. Je ontkent het probleem en daardoor maak je de uitdaging onzichtbaar. Je gelooft ook écht dat er geen probleem is. Dit heeft tot gevolg dat er ook weinig resultaten te zien zijn bij jou.
De Prikkeljunk
Wat wil dit Ego-type: Wil op verstandelijk, emotioneel of lichamelijk vlak iets te doen hebben en gaat steeds op jacht naar nieuwe prikkels. Die zoek je bij anderen of in jouw omgeving.
Waarom: Zonder prikkels ervaar je een onaangenaam gevoel van rusteloosheid en verveling. Het Ego signaleert dit als ‘onzeker en onveilig’. Dit komt doordat de Bodyguard de controle dan kwijtraakt en grip verliest in lege situaties en stadia van verveling. Je Ego zoekt zekerheid en als je iets gaat doen, als je actie creëert, dan valt er iets te controleren en dan is het Ego tevreden. Het Ego beschermt je hier dus, want bij minder zelfcontrole, word je veel gevoeliger voor destructief gedrag, zoals veel eten, roken en drinken.
Nadeel: Zoals we vaak zien, werken de oorzaak en de door ons Ego gekozen oplossing elkaar tegen. Jouw Ego beschermt je door prikkels te vragen, zodat er actie ontstaat waarover het controle kan uitoefenen. Het nadeel is dat er verkeerde prikkels worden gekozen. Die prikkels voelen even fijn aan, maar geven daarna een groter gevoel van onaangenaamheid. Doordat je altijd gestimuleerd wilt worden mis je de momenten van rust en bezinning waarop je jezelf kunt stimuleren. Wanneer je afgestemd bent op jezelf, krijg je vaak geweldige nieuwe creatieve ideeën over je werk, je relaties en je leven. Die mis je dan.